La Baía es una antica festa pagana richa de simbols liats al renaisser e a la fertilitat, ente decò lhi personatges femenils son empersonats da òmes, e qu’en lhi sècles a sobrepausat decò la valor istòrica de la fòrabanda di Sarrasins da las valadas. Quarqu’una en lhi sècles es estaa transformaa da la cultura cristiana en procession sacra per lhi sants, coma a Limon, Chastelmanh, Festiona, Sambuc, Celas, Chanuelhas; an gardat lor valor profana originaria aquelas de Sant Pèire e de Blins (ent’es dicha Beò) en Val Varacha. Lo cortèu navisa aquel de lhi antics Carnavals, emè Espós, Vielhs, Turcs, e decò un còrp militar format da lhi Alums, guidats da lhi Abats. Per tot lo país venon plaçaas de barrièras formaas da bilhons, que venon esclapaas emè d’àpias.
BAÍA D’SANT PEIRE - Trailer del film documentari de Paolo Ansaldi: "Baìo Noi vogliamo fare gli sposi...io faccio la sposa!"
LA BEÒ DE BELLINO – Film de Manoël Pénicaud, production IDEMEC Institut d’Ethnologie méditerranéenneeuropeenne et comparative, 2012 (Fr)
Edicions venentas
BAÍA D’SANT PEIRE
Chasque cinq ans
VAL VARACHA – Sant Peire
Darriera edicion febrier del 2023
BEÒ DE BLINS
Chasque tres ans
VAL VARACHA – Blins
Darriera edicion febrier del 2024
BAÌA DE SANT MAURICI DE FRAISSE
Chasque tres ans
VAL VARACHA – Fraisse
Darriera edicion febrier del 2019
BAÍA D’LIMON
Chasque an
VAL VERMENANHA – Limon
Darriera diamenja d’avost
BAÍA D’CHASTELMANH
Chasque an
VAL GRANA – Chastelmanh, Santuari
Lo 19 d’avost
BAÍA DEL SAMBUC
Chasque an
VAL D’ESTURA – Sambuc
Darriera setmana d’avost
BAÍA D’SANT MANH
Chasque an
VAL D’ESTURA – Demont, Festiona
Terça setmana d’avost
BAÍA DEL CHASTELAR
Chasque an
VAL MAIRA – Celas, Chastelar
Lulh
BAÍA D’SANT LORENÇ
Chasque an
VAL MAIRA – Chanuelhas, Preit
Premiera diamenja d’avost